Grudzień wielu z nas kojarzy się z przygotowaniami do świąt oraz przedświątecznym szaleństwem zakupowym. To niestety także czas w roku, w którym konsumpcja sięga najwyższego poziomu, a ilość wytwarzanych odpadów gwałtownie rośnie.
Dlatego warto zrobić rachunek sumienia i zaplanować święta rozważnie, w duchu idei zero waste, aby uniknąć niepotrzebnego i szkodliwego marnotrawstwa.
„Zero waste” to pojęcie, które weszło już na stałe do języka potocznego. Dosłownie oznacza – „zero marnowania”. Istnieje wiele sposobów na zminimalizowanie ilości odpadów, jednym z nich jest mądre planowanie.
„Zero waste” to pojęcie, które weszło już na stałe do języka potocznego. Dosłownie oznacza – „zero marnowania”. Istnieje wiele sposobów na zminimalizowanie ilości odpadów, jednym z nich jest mądre planowanie.
Oto kilka rad jak zaplanować eko święta:
PREZENTY
Dokładnie przemyśl, co i komu chcesz podarować. Ekologiczny prezent powinien nie tylko być w dobrym guście i podobać się osobie obdarowanej, ale także być funkcjonalny, wykonany z biodegradowalnych materiałów. Warto też trzymać się zasady, że dobry prezent to taki, który sami chętnie byśmy otrzymali, podarowany od serca, ale także pomysłowy i w miarę możliwości wykonany własnoręcznie. Prezenty DIY są zawsze wyjątkowe i na długo pozostają w pamięci obdarowanego. Liczba opcji dla takiego podarunku jest nieograniczona, może to być kartka z życzeniami, ramka ze zdjęciem, a nawet wiersz czy rysunek własnego autorstwa.
Jeśli nie czujesz się na siłach, nie potrafisz samemu wykonać upominek to postaw na rękodzieło lokalnych artystów. W ten sposób wspierasz niezależnych twórców, a jednocześnie redukujesz ślad węglowy związany z transportem na duże odległości.
Przykładowa lista pomysłów na ciekawy eko prezent:
- rośliny doniczkowe
- naturalne kosmetyki takie jak ręcznie robione mydła czy peelingi
- świece zapachowe z wosku sojowego lub pszczelego
- kubek termiczny – doskonała opcja dla osoby, która lubi wypić gorący napój w drodze do szkoły lub pracy
- chusteczki wielorazowe lub woskowijki do przechowywania żywności
- książki – szczególnie w wersji ebooków lub audiobooków
- lokalne przysmaki – naturalne miody, słodycze, zimowe konfitury, pierniki, ciasteczka upieczone i zdobione ręcznie
- drewniane lub bambusowe zamienniki domowych przyborów – podstawki pod kubki i garnki, słomki, sztućce, szczoteczki do zębów, grzebienie i szczotki do włosów, a także naturalne torby na pieczywo, owoce i warzywa, wielorazowe płatki kosmetyczne, lniane gąbki do ciała itp.
- vouchery, bilety do kina, teatru, na mecz bądź koncert, zorganizowanie ciekawych aktywności takich jak zajęcia fitness czy artystyczne, jazda konna, kurs językowy lub kurs gotowania, albo dobrze zaplanowany weekendowy pobyt poza miastem!
OPAKOWANIA
Pakowanie prezentów to kolejne eko wyzwanie, gdyż opakowania generują dużą ilość nadmiarowych śmieci. Zwykły papier prezentowy zaklejony plastikową taśmą klejącą zdecydowanie nie wpasowuje się w ekologiczny charakter świąt. Przede wszystkim warto zastanowić się, czy prezent trzeba dodatkowo pakować. Być może wystarczy przewiązać go kokardką, dołączyć liścik dla obdarowywanej osoby i przyozdobić gałązką choinki. Można także skorzystać ze zwykłego, biodegradowalnego papieru lub kawałka materiału, a taśmę zastąpić sznurkiem.
Pomyśl o wykorzystaniu:
- torebek papierowych – mogą być wykonane z recyklingowego papieru lub używane już wcześniej i wykorzystane ponownie
- kartonowych pudełek (na przykład po butach), obwiązanych jutą lub dekoracyjną wstążką z naturalnego materiału
- stylowych woreczkach z bawełny (można je uszyć z tzw. resztek czy ścinek)
- szklanych opakowaniach ze słoików
- techniki japońskiej w stylu zero waste – furoshiki (jest to materiał o różnych rozmiarach służący w Japonii tradycyjnie do owijania, pakowania i przenoszenia różnego rodzaju przedmiotów)
ZAKUPY
Planując święta warto dokładnie przemyśleć i zweryfikować listę zakupów żywieniowych. Jeśli obchodzimy święta w mniejszym gronie, przygotujmy takie porcje, jakie uda się zjeść. Warto zastanowić się nad tym, co tak naprawdę nam smakuje. Jeżeli nikt z domowników lub gości nie przepada za świątecznym karpiem, kutią bądź makowcem – śmiało podajmy coś innego!
Jak nie marnować jedzenia na święta?
- Sprawdź jakie produkty, przyprawy masz w domu
- Kupuj tylko tyle ile potrzebujesz, nie kupuj na zapas, sprawdzaj datę przydatności do spożycia
- Wybieraj produkty od lokalnych producentów, kupuj ryby z certfikatem MSC, ograniczaj spożycie mięsa – święta to dobry czas, aby delektować się potrawami jarskimi
- To, co zostanie, podziel na mniejsze porcje, przechowuj w lodówce, zamrażaj, wekuj (na przykład zupę świąteczną)
- Podziel się z potrzebującymi – zanieś nadmiarową, ale świeżą żywność do lokalnej jadłodzielni lub domu pomocy (dobrze opakowaną, z zaznaczoną datą wytworzenia i opisanym składem)
- Skorzystaj z internetowej aplikacji ułatwiającej niemarnowanie jedzenia, umożliwiającej sprzedawanie nadwyżek lub dzielenie się jedzeniem stosując tzw. foodsharing.
Pomysły na świąteczne potrawy
Magię świąt tworzy niepowtarzalna atmosfera spotkań świątecznych oraz tradycje. Budują ją smaki, zapachy świątecznych potraw. Jeśli nie macie jeszcze pomysłu na potrawy świąteczne, zapraszamy do skorzystania z pomysłów przygotowanych przez ambasadorkę i ekspertkę programu Be.Eco – Annę Danylczenko, zebranych w stylowym e-booku.
Znajdziecie tu proste i sprawdzone przepisy na:
- Śledzia po kaszubsku
- Pieczarki korzenne z żurawiną i czerwoną cebulą
- Rybę po grecku
- Kapustę wigilijną
- Karpia wigilijnego
- Barszcz czerwony z uszkami
- Kompot z suszu+ ŚWIĄTECZNE PRZEPYSZNE SŁODKIE BONUSY
Menu świąteczne z listą zakupów – DO POBRANIA TUTAJ
DEKORACJE ŚWIĄTECZNE
Nieodzownym elementem świąt są także ozdoby i świąteczne dekoracje, które niestety zawierają dużo plastiku i szkodliwego brokatu. Szykując się do świąt w duchu eko stosujcie się do zasadę 4R: refuse (nie kupuj, odmawiaj), reuse (użyj ponownie), reduce (ograniczaj) i recycle (przetwarzaj). Ozdoby i dekoracje, również te ekologiczne warto wykorzystywać powtórnie, zamiast je wyrzucać! Warto też zrezygnować ze sztucznych choinek i plastikowych bombek na rzecz ozdób eko, wykonanych z naturalnych materiałów. Ich samodzielne przygotowanie przynosi wiele radości i satysfakcji. Można wykorzystać do tego materiały naturalne z lasu, pola i ogrodu: gałęzie, patyki, szyszki i orzechy, liście, słomę, a także suszone owoce (np. pomarańcze, jagody) oraz przyprawy i wypieki (laski cynamonu, goździki, domowe pierniki). Do wykonania takich ozdób świetnie nadają się surowce wtórne, takie jak: gazety, słoiki, butelki, kartonowe pudła i tektura.
Oto kilka ciekawych pomysłów do wykorzystania:
- choinka z patyków
- wycinane papierowe gwiazdki
- szopka z książki przeznaczonej na makulaturę
- renifery z korków po winie
Święta w duchu zero waste to czas bez produkowania ton śmieci, plastikowych opakowań i marnowania jedzenia. To przede wszystkim naturalne ozdoby, choinka DIY, rozsądne gotowanie i przemyślane prezenty! Sprawmy, by tegoroczne święta były w zgodzie z naturą. Zadbajmy o to, co najważniejsze – bliskie relacje i ciepłe wspomnienia przy wspólnym stole. Zespół programu Be.Eco życzy radosnych eko świąt!